Jaskinia Niedźwiedzia - Wieża Na Śnieżniku

Do Jaskini Niedźwiedziej obowiązuje wcześniejsza rezerwacja biletów
(kup OnLine na stronie: www.bilety.jaskinianiedzwiedzia.pl)

Położenie i budowa geologiczna

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie jest najdłuższą z jaskiń sudeckich i jedną z najdłuższych i najgłębszych w Polsce. Jaskinia jest rozwinięta horyzontalnie na trzech poziomach. Znana długość sal i korytarzy wynosi ponad 5 km, natomiast głębokość to ponad 100 m. Poziom górny zachowany jest szczątkowo. Poziomem środkowym biegnie udostępniona dla turystów niezwykle atrakcyjna trasa turystyczna z niepowtarzalną i dobrze zachowaną szatą naciekową jaskini oraz dużą ilością kości zwierząt epoki lodowcowej. Partie dolne są niedostępne dla turystów.

Powstanie Jaskini Niedźwiedziej wiąże się ściśle z występowaniem skał węglanowych. Marmury wchodzące w skład budowy geologicznej Masywu Śnieżnika są wieku prekambryjskiego (ok. 600 mln lat). Występują w postaci izolowanych ławic lub soczew pływających w masie niekrasowych skał krystalicznych budujących tę część Sudetów. Takie występowanie skał wapiennych nazywamy krasem sudeckim lub wyspowym. Skały te powstały w wyniku osadzania się szczątków ówczesnych organizmów zamieszkujących morza występujące na tych terenach. Warstwy te w kolejnych okresach były przykrywane innymi osadami i poddawane działaniu olbrzymich ciśnień i temperatur panujących we wnętrzu skorupy ziemskiej. W ten sposób wapienie przekształciły się w wapienie krystaliczne, czyli marmury.

U stóp Jaskini Niedźwiedziej szumi potok Kleśnica. To właśnie wodom tego potoku zawdzięczamy w dużej mierze wyrzeźbienie Jaskini Niedźwiedziej. Wszystko zaczęło się ok. 28 mln lat temu, kiedy wody powierzchniowe zainicjowały tworzenie podziemnego systemu jaskiniowego, łącząc swoje siły przez system spękań i szczelin istniejących w skale. W ten sposób przez miliony lat tworzyły się korytarze, sale, kominy.

Woda nie tylko niszczy górotwór, ale i potrafi pięknie tworzyć, czego efektem jest szata naciekowa jaskini z wielką różnorodnością form i barw. Podczas zlodowaceń powstawały w jaskini namuliska bogate w szczątki żyjących wtedy zwierząt. Największe ilości szczątków należą do niedźwiedzia jaskiniowego (Ursus Spelaelus), stąd też jaskinia wzięła swoją nazwę. Znaleziono w niej również kości lwa jaskiniowego, hieny jaskiniowej, wilka, żubra, kuny, nietoperzy (kilka gatunków), bobra, sarny, dzika, lisa i wielu gryzoni. Pochodzenie tych szczątków bywa różne. Są to kości zwierząt zamieszkujących jaskinię, ofiary drapieżników, czy w końcu kości naniesione tu przez wodę.

Szata naciekowa Jaskini Niedźwiedziej

Jaskinia Niedźwiedzia jest wyjątkowa pod wieloma względami. Turystów zachwyca przede wszystkim różnorodna i dobrze zachowana szata naciekowa jaskini. Nagromadzony w wodzie węglan wapnia odkłada się w jaskini w postaci krystalicznej – kalcytu. Kalcyt cementuje podziemne zawaliska, pokrywa ściany jaskini polewami kalcytowymi. Z czasem jaskinia została przyozdobiona formami kalcytowymi o bardzo różnych kształtach i rozmiarach. Najbardziej znanymi naciekami są stalaktyty zwisające ze stropu wraz z cieniutkimi makaronami. Na spotkanie stalaktytom wychodzą często od dołu przysadziste stalagmity. Gdy stalagmit zetknie się ze stalaktytem, powstaje stalagnat, inaczej kolumna naciekowa.

Krople wody płynące po nierównościach stropu jaskini tworzą imponujące draperie – zasłony kalcytowe. Oprócz wymienionych form naciekowych Jaskinia Niedźwiedzia może poszczycić się wyjątkowo bogatą szatą naciekową dna jaskini. Są to misy martwicowe wypełnione wodą, na ich dnie tworzą się jeżyki kalcytowe, kwiaty kalcytowe krystalizujące na powierzchni wody w misach, formy podobne do rafy koralowej, pól ryżowych czy kalafiorów. Na dnie jaskini dostrzec można również rzadko spotykane perły jaskiniowe – pizoidy. Woda w jaskini ciągle dokonuje dzieła tworzenia, choć dla człowieka są to zmiany niezauważalne. Przyrost kalcytu oceniamy na ok. 1 mm3 na 10 lat. Jedynym świadkiem tych procesów jest zakalcytowany szkielet nietoperza, z roku na rok coraz mniej widoczny pod warstwami kalcytu.